Als je al een tijdje fotografeert of je je in lenzen hebt verdiept ben je de term “crop factor” vast meer dan eens tegen gekomen. Maar wat betekent “crop factor” nou precies? In dit artikel wordt de crop factor haarfijn uitgelegd.
Waar betekent “crop factor”?
Crop factor is een Engelse term. “Crop” betekent eigenlijk “uitsnede”, net zoals dat je een foto achter kunt bijsnijden en wij dat vaak ook “croppen” noemen.
Wat houdt het in binnen fotografie?
Binnen fotografie hebben we verschillende formaten sensoren. We hebben hele kleine sensoren (zoals die in je smartphone) en we hebben hele grote sensoren (zoals die in dure spiegelreflex camera’s voor professionals). En we hebben allerlei maten daar tussenin (de meer betaalbare camera’s voor met name consumenten). Als we spreken over een crop factor, dan spreken we aan hoeveel kleiner of groter de sensor is t.o.v. een 35mm “full frame” sensor zoals wij die kennen in moderne camera’s. De crop factor wordt dus eigenlijk afgezet tegen deze “standaard”.
Aanduiding van crop factor
Het gaat om verhoudingen. We geven de crop factor dan ook weer in g-tal. Als we spreken van een crop factor van 1,5 dan zeggen we dus eigenlijk dat de sensor in kwestie 1,5x kleiner is dan 35mm “full frame”. In uitzonderlijke gevallen kun je ook spreken van een crop factor van bijvoorbeeld 0,5 of 0,6. In dat geval is de lens aanzienlijk groter dan de full-frame standaard.
Voorbeeld a.d.h.v. een afbeelding
Om de crop factor beter te begrijpen is hier onder een afbeelding toegevoegd.
Zoals je kunt zien aan de afbeelding van hierboven hebben we in het geval van Nikon te maken met 2 sensor formaten:
- DX (ofwel: APS-C/crop): crop factor van 1.5x
- FX (ofwel: Full-frame): geen crop factor (gewoon 1:1 dus)
Als je goed kijkt, zie je dat het DX-format slechts een gedeelte van de lensoppervlakte gebruikt. Vandaar dat we spreken van een “uitsnede”. Over het algemeen kun je alle lenzen die bedoeld zijn voor FX (full-frame) wél gebruiken op een DX (ASP-C/crop sensor) camera gebruiken, maar niet andersom. Aangezien je dus bij dezelfde lens slechts een gedeelte van de lens gebruik (het midden) is de beeldhoek (wat je daadwerkelijk ziet) aanzienlijk kleiner. Dit blijkt ook duidelijk uit onderstaande afbeelding:
Welke crop-factor heeft mijn camera
Een veelgestelde vraag is welke crop factor je camera heeft. Dit valt vrij gemakkelijk uit te leggen.
Crop-factor bij Nikon camera’s
Als je FX ziet staan bij een Nikon DSLR, dan heb je te maken met een full-frame camera. Geen crop factor dus. Als je DX ziet staan bij een Nikon camera, heb je te maken met een APS-C of crop-sensor formaat. Bij Nikon DX-bodies geldt een crop factor van 1.5x. Een lens dat 100 mmm is, wordt dan als het ware een 150 mm.
Crop-factor bij Canon camera’s
Bij Canon is het niet zo helder als bij Nikon (DX vs FX). Je kunt voor het gemak zeggen dat alle Canon DSLR’s onder de € 1.500 een zogehete “crop sensor” hebben, en alle camera’s daar boven een full-frame sensor. Dan zit je aardig in de buurt. Concreter is het volgende: de 1D-, 5D- & 6D- series hebben allemaal een full-frame sensor. De rest (ook de 7D-series dus!) hebben een APS-C/crop-sensor format met een crop factor van 1.6x (iets meer dus dan Nikon). Dat wil zeggen dat een 100 een een 160 mm wordt na het toepassen van de crop factor.