Wat is beeldstabilisatie bij een camera en/of in een lens? In dit artikel gaan we hier uitgebreid antwoord op geven.
Wat is beeldstabilisatie?
Beeldstabilisatie – of optische stabilisatie – is een verzamelnaam voor verschillende technieken die bij lenzen en camera’s worden gebruikt om bewegingsonscherpte te compenseren. Simpelweg komt het er op neer dat je als mens – zeker bij wat langere sluitertijden – al snel iets beweegt tijdens het maken van een foto: als is het maar door je hartslag of ademhaling. Ga jij iets naar links? Dan wordt er door de lens of de camera(sensor) gecompenseerd aan de tegengestelde kant: rechts in dit geval dus. Onderstaand filmpje is Engelstalig, maar laat perfect de werking van beeldstabilisatie zien.
Waarom beeldstabilisatie?
Bij fotografie zorgt beeldstabilisatie voor scherpere foto’s. Je ziet simpelweg meer details. Ook laat een lens met stabilisatie het toe om met langere sluitertijden te fotograferen, zonder dat je foto’s daardoor (merkbaar) onscherp worden. Moderne gestabiliseerde lezen kunnen – i.c.m. de juiste techniek – scherpe foto’s maken bij een sluitertijd die tot wel 4-stops langer is. Dit betekent dus ook een lichtopbrengst van 4-stops extra! Als voorbeeld: stel je schiet met een sluitertijd van 1/200 zonder stabilisatie, en je krijgt hiermee meestal scherpe foto’s. Door gebruik te maken van beeldstabilisatie zou je een “even” scherpe foto kunnen maken met een sluitertijd van slechts 1/12! Zodoende laat je véél meer licht door naar de sensor en kun je je ISO veel lager houden (4-stops lagere ISO resulteert in aanzienlijk minder ruis!). Het volgende filmpje is Nederlandstalig en geeft een prima demonstratie van beeldstabilisatie bij video (want ook daarin helpt het enorm!).
Vuistregel voor scherpe beelden
Binnen de fotografie kennen we een bekende vuistregel voor sluitertijden: je sluitertijd dient minimaal aan te sluiten bij je brandpuntsafstand (aantal mm’s op je lens). Stel dat je schiet met een 100 mm lens: dan heb je een sluitertijd nodig van tenminste 1/100 voor scherpe opnamen. Stel dat je een lens hebt met 400 mm: dan heb je een sluitertijd nodig van tenminste 1/400. Beeldstabilisatie kan hier enorm bij helpen, voor stilstaande onderwerpen zoals: portretten, landschappen en stilstaande dieren. Schiet je een bewegend onderwerp, zoals een vogel in vlucht of een voetballer, dan helpt beeldstabilisatie niet om de beweging te bevriezen.
Verschillende benaming voor beeldstabilisatie
Iedere fabrikant van lenzen met beeldstabilisatie heeft hier een eigen naam voor. Onderstaand is een overzicht opgenomen met de verschillende (Engelse) namen en afkortingen.
- Canon: IS (Image Stabilization)
- Nikon: VR (Vibration Reduction)
- Sony: OSS (Optical Steady Shot)
- Tamron: VC (Vibration Compensation)
- Sigma: OS (Optical Stabilizer)
Ja, we weten het. Het wat verwarrend! Zo veel namen, min of meer dezelfde technologie. Verder heb tegenwoordig ook steeds vaker beeldstabilisatie die “in-body” zit: de niet de lens, maar de sensor compenseert hier voor bewegingen. Lens- en body-stabilisatie kunnen met elkaar samenwerken.